Το ζήτημα της διαχείρισης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο.
Σε πρακτικό επίπεδο οι διαχειριστές του Προγράμματος (Δήμοι της χώρας) καλούνται να συγκεράσουν την ευζωία των ζώων με την ασφάλεια των πολιτών τηρώντας την κείμενη νομοθεσία.
Στο σημείο αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι, η ασυλοποίηση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς δεν προβλέπεται στις ισχύουσες διατάξεις.
Ο Δήμος Σιθωνίας όπως υποχρεούται, στο πλαίσιο του Προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς, έχει συνάψει συμβάσεις τόσο με κτηνιάτρους όσο και με φιλοζωικά σωματεία, ως εξής:
α) με την κτηνίατρο κα. Δομνίκη Παπάζογλου, επιστημονικά υπεύθυνη του Προγράμματος για την Δημοτική ενότητα Σιθωνίας.
β) με την κτηνίατρο κα. Μαρία Μάλαμα, επιστημονικά υπεύθυνη του προγράμματος για την Δημοτική ενότητα Τορώνης.
γ) με το φιλοζωικό σωματείο ‘’Άνθρωποι και Ζώα’’ με έδρα τον Άγιο Νικόλαο Χαλκιδικής.
δ) με το φιλοζωικό σωματείο ‘’Φιλοζωική και ορειβατική λέσχη Χαλκιδικής’’ με έδρα τον Πολύγυρο Χαλκιδικής.
Πέραν των ανωτέρω, λόγω του ότι η Δημοτική Αρχή έχει ως απόλυτο στόχο τόσο την ασφάλεια των πολιτών όσο και την ευζωία των αδέσποτων ζώων, προτίθεται και ήδη έχει δρομολογήσει τη διαδικασία να συνάψει άμεσα, σύμβαση και με ακόμη έναν κτηνίατρο, καθώς και με προσωπικό το οποίο θα απασχολείται αποκλειστικά με συλλήψεις επιθετικών μελών αγέλης.
Όσον αφορά στην κείμενη νομοθεσία,
Οι διατάξεις που διέπουν τις υποχρεώσεις των ΟΤΑ Α΄ αναφορικά με τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς περιέχονται στους Νόμους :
-N.4039/2012 (ΦΕΚ 15, τ.Α’)
-Ν.4235/2014 (ΦΕΚ 32, τ.Α’)
-Ν.4830/2021 (ΦΕΚ 169, τ.Α’)
Η παράγραφος 9 του άρθρου 9 του Ν.4039/2012 (ΦΕΚ 15, τ.Α’) Περισυλλογή και διαχείριση αδέσποτων ζώων συντροφιάς ορίζει σαφώς ότι:
‘’…Ζώα συντροφιάς, που δεν έχουν υιοθετηθεί και σύμφωνα με γνωμάτευση του κτηνίατρου κρίνονται ότι είναι υγιή, επανεντάσσονται άμεσα στο οικείο τους περιβάλλον, εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου που περισυλλέγησαν, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι έχουν σημανθεί και καταγραφεί ηλεκτρονικά και ότι έχουν υποβληθεί σε αποπαρασίτωση, εμβολιασμό και στείρωση. ..’’
Ως εκ τούτου, ασυλοποίηση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς δεν επιτρέπεται εκ του νόμου. Δεν είναι νόμιμη η παραμονή των ζώων σε κλουβιά για μεγάλο χρονικό διάστημα πόσο μάλλον εφ όρου ζωής.
Όπως είναι γνωστό σε όλους, τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς (σκύλοι) εκ φύσεως δημιουργούν ομάδες (αγέλες) μέλη των οποίων επιδεικνύουν ανεπιθύμητη έως και επιθετική συμπεριφορά έναντι άλλων ζώων και ανθρώπων.
Στην περίπτωση αυτή ο Δήμος με όσα μέσα διαθέτει και τηρώντας τις κείμενες σχετικές διατάξεις, προσπαθεί να διαλύσει την αγέλη, πράγμα το οποίο ακόμη κι αν καταστεί εφικτό, τίποτε δεν εμποδίζει τον επανασχηματισμό της σε ανύποπτο χρόνο, εφόσον μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών εγκαταλείπει τα ζώα συντροφιάς του στην περιοχή, ζώα τα οποία καθίστανται συχνά επιθετικά.
Όσον αφορά στα εν λόγω επιθετικά ζώα:
Η παράγραφος 12 του άρθρου 9 του Ν.4039/2012 (ΦΕΚ 15, τ.Α’) Περισυλλογή και διαχείριση αδέσποτων ζώων συντροφιάς ορίζει ότι:
‘’… Σε κάθε Δήμο συγκροτείται με απόφαση του Δημάρχου πενταμελής επιτροπή παρακολούθησης του προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς, τα δύο μέλη της οποίας ορίζονται από τα πιο αντιπροσωπευτικά φιλοζωικά σωματεία και τις ενώσεις, που εδρεύουν στο Δήμο ή στην οικεία Περιφερειακή Ενότητα. Υποχρεωτικά στην επιτροπή μετέχουν ένας (1) κτηνίατρος και ένας (1) εκπρόσωπος κυνηγετικού συλλόγου που εδρεύει στο Δήμο ή την οικεία Περιφερειακή Ενότητα. Η προαναφερθείσα επιτροπή αποφασίζει για την επικινδυνότητα ενός ζώου συντροφιάς, σύμφωνα με τον ορισμό της παραγράφου στ΄ του άρθρου 1 του παρόντος, καθώς και αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκύπτουν κατά τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων… ‘’
Με την υπ’ αριθμ. 247/2019 [Αριθμός Πρωτ : 19477-17/12/2019] Απόφαση Δημάρχου, συστάθηκε η προβλεπόμενη Πενταμελής Επιτροπή παρακολούθησης προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς Δήμου Σιθωνίας η οποία εξετάζει αιτήσεις πολιτών σχετικά με την επικινδυνότητα αδέσποτων ζώων.
Οι αιτήσεις κατατίθενται στο κεντρικό πρωτόκολλο του Δήμου.
Ένα ακόμη ιδιαίτερα σοβαρό ζήτημα αποτελούν τα πλημμελώς δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς.
Βάσει νόμου: ‘’.. Οι κυνηγετικοί και σκύλοι φύλαξης ποιμνίων, καθώς και οι σκύλοι έρευνας και διάσωσης, κατά τη διάρκεια του κυνηγιού, της εκπαίδευσής τους, της φύλαξης του ποίμνιου, της έρευνας και της διάσωσης, δεν θεωρούνται αδέσποτα ζώα.
Τονίζεται ότι ο Δήμος δεν έχει αρμοδιότητα έναντι αυτών, διότι δεν αποτελεί ελεγκτικό μηχανισμό. Κάθε σχετική με πλημμελώς δεσποζόμενο ζώο καταγγελία κατατίθεται στην Ελληνική Αστυνομία.
Η Δημοτική Αρχή Σιθωνίας δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ευζωία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
Για τον λόγο αυτό διαθέτει τροφές σε φιλοζωικά σωματεία και σε ενδιαφερόμενους πολίτες καθώς και προχωρά μέσω των συμβεβλημένων κτηνιάτρων σε εμβολιασμούς, αποπαρασιτώσεις και στειρώσεις αδέσποτων ζώων.
Δυστυχώς ως τουριστική περιοχή δέχεται πλήθος ζώων, τα οποία εγκαταλείπουν οι ιδιοκτήτες τους, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες με αποτέλεσμα παρά τις στειρώσεις ο αριθμός τους να αυξάνεται.
Οι στειρώσεις λαμβάνουν χώρα από τις επιστημονικά υπεύθυνες του Προγράμματος κτηνιάτρους, βάσει δικού τους χρονοδιαγράμματος κατόπιν δικής τους πρωτοβουλίας αλλά και μετά από αίτηση προς τον Δήμο των ενδιαφερόμενων πολιτών.
Η όλη διαδικασία εξαρτάται χρονικά από την πληρότητα των καταφυγίων τα οποία δέχονται τα ζώα μετά την στείρωση και τον πληθυσμό των αδέσποτων ζώων εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς διαμορφώνεται από τον Νόμο 4830/2021 (ΦΕΚ 169 τ.Α’).
Σε κάθε περίπτωση ο Δήμος Σιθωνίας εναρμονίζεται με τις ισχύουσες διατάξεις και πράττει ότι προβλέπεται χρησιμοποιώντας κάθε διαθέσιμο μέσο, πόρο και ανθρώπινο δυναμικό, προκειμένου να διασφαλίσει την ευζωία των αδέσποτων ζώων, την προστασία της Δημόσιας Υγείας και την ασφάλεια των πολιτών.
ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ